Nhân viên phòng thí nghiệm để làm tốt các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm thì cần phải tìm hiểu cách sử dụng và bảo quản pipet và buret. Đặc biệt đối với các loại pipet bán tự động, ta cần biết cách kiểm tra và phát hiện những sai số của pipet để kịp thời chỉnh lý.
Trong công việc ở phòng thí nghiệm dụng cụ quen thuộc và hay được sử dụng nhất là
pipet. Cách sử dụng pipet theo phương pháp cổ điển là sử dụng miệng để hút dung dịch qua pipet đã bị nghiêm cấm. Thay vào đó là sử dụng
quả bóp cao su hay dùng hệ thống
pipet bán tự động.
Pipet định mức chất liệu bằng thủy tinh: đầu hút pipet thường được hàn kín bằng nhiệt. Khi sử dụng phải dùng kẹp bẻ một phần đầu hút pipet rồi mới tiếp nối pipet vào quả bóp cao su. Sau khi sử dụng loại pipet này có thể sấy khử trùng hay rửa sạch.
2.1. Pipet chia vạch chất liệu bằng thủy tinh (tái sử dụng sau quá trình rửa)
2.1.1. Cách sử dụng pipet với quả bóp cao su
Khi hút dung dịch bằng pipet, phải chú ý cắm sâu đầu dưới của pipet vào dung dịch. Dung dịch cần hút nếu ở trong chai có thể tích lớn thì cần được chuyển ra dụng cụ chứa có thể tích nhỏ hơn. Phần còn lại sau khi sử dụng pipet để lấy không được đổ lại chai gốc.
Nên hút tráng pipet 2 hoặc 3 lần bằng dung dịch cần hút trước khi sử dụng.
Khi cho dung dịch chảy từ pipet vào
bình, chai hoặc
ống nghiệm, cầm pipet ở tư thế thẳng đứng, chạm đầu dưới của pipet vào thành bình và để pipet ở tư thế nghiêng.
Để cho dung dịch chảy tự do xuống bình. Không sử dụng quả bóp cao su để đẩy hết giọt cuối cùng còn đọng lại ở đầu pipet để tránh tạo khí dung.
2.1.2. Rửa pipet và các việc cần thực hiện để tái sử dụng
Pipet thủy tinh sau khi sử dụng cần được sấy khử trùng, dùng kẹp nhỏ lấy bông ở đầu trên ra rồi ngâm vào dung dịch tẩy rửa đồ thủy tinh, sau đó rửa, sấy khô và đóng gói và tái sử dụng.
2.2. Pipet bằng nhựa đã vô trùng (sử dụng 1 lần):
Cách sử dụng như pipet chia vạch chất liệu bằng thủy tinh: lấy ra khỏi bao giấy, sử dụng, sấy khử trùng rồi bỏ.
3.1.Cách sử dụng
3.1.1. Cách cầm pipet
a) Cái móc: cầm pipet nghiêng về một phía một cách lỏng lẻo trên sống bàn tay khi không sử dụng, như vậy sẽ làm cơ tay ít bị quá sức.
b) Cầm chặt bằng cả bàn tay: tránh cầm pipet quá chặt để giảm mỏi cơ tay và cơ vai sau khi sử dụng pipet lâu.
c) Để lộ phần ghi số thể tích: có thể nhìn trong suốt thời gian để có thể kiểm soát thể tích lấy ngay cả khi đang sử dụng.
d) Nút bật lớn: để một khoảng cách thuận lợi trong khoảng với của ngón tay cái và có một diện tích bề mặt rộng để làm giảm mỏi cho ngón tay cái.
3.1.2. Cách lấy mẫu
3.1.2.1. Cách lấy mẫu theo chiều xuôi
Phương pháp lấy mẫu có thể đa dạng tùy theo các loại dung dịch khác nhau, trên thực tế có hai cách lấy mẫu được minh họa dưới đây.
a) b) c) d) e)
a) Cầm pipet ở tư thế thẳng đứng
b) Ấn tới nấc dừng thứ nhất, nhúng đầu tip khoảng 3-4mm vào dung dịch.
c) Thả pittong ra từ từ
d) Để cho mẫu, ấn tới nấc dừng thứ nhất
e) Chuyển tất cả các phần còn lại của chất lỏng ở đầu tip ra, ấn tới nấc dừng thứ hai
3.1.2.1. Cách lấy mẫu theo chiều ngược lại
a) b) c) d)
a) Cầm pipet ở tư thế thẳng đứng
b) Ấn tới nấc dừng thứ hai. Nhúng đầu tip khoảng 3-4mm vào dung dịch
c) Thả pittong ra từ từ
d) Để cho mẫu, ấn tới nấc dừng thứ nhất. Loại bỏ phần dung dịch còn lại ở pipet tip.
3.1.3. Cách cho mẫu
3.1.3.1. Cách cho mẫu vào ống nghiệm
Không thao tác nhanh tránh tạo khí dung, tạo bọt.
3.1.3.2. Cách cho mẫu vào bản nhựa
3.2. Cách kiểm tra độ chính xác
Dùng pipet hút và nhả ra 5 lần, bỏ
đầu típ thứ nhất đi.
Lấy đầu típ thứ hai và nhả ra 2 lần đến lần thứ 3 mới lấy.
Với mỗi loại pipet sẽ kiểm tra độ chính xác qua 3 mức lấy mẫu: mức thấp nhất, mức trung bình và mức tối đa.
Với pipet nhiều kênh phải thực hiện với từng kênh một.
Lưu ý: không cầm pipet quá chặt, vì cầm pipet lâu có thể làm nóng pipet, sẽ làm thay đổi kích thước pittong, dẫn đến sai số (có thể dùng găng tay để cách nhiệt).
3.3. Cách bảo dưỡng và làm sạch pipet bán tự động
Sự lây nhiễm từ mẫu ở ống nghiệm sang pipet và từ pipet sang mẫu của ống nghiệm khác đã được chứng minh. Để khắc phục hiện tượng này, nhiều hãng đã thiết kế ra các loại tip có 2 lớp lọc, hoặc các loại tip có pittong để hạn chế sự lây nhiễm chéo. Tuy nhiên những loại tip này giá thành rất cao.
3.3.1. Cách làm sạch thông thường
Mở đầu dưới của pipet
Tháo pittong, dùng cồn 70° để làm hết lớp nhờn của pittong.
Để pittong khô tự nhiên. Bôi một lớp mỡ mỏng và lắp ráp lại vào pipet.
Nếu cần thiết thì lau phần dưới của pipet bằng cồn 70° hoặc dung dịch khử trùng nhẹ, để khô trước khi lắp ráp lại vào vỏ ngoài của pipet.
Khi sử dụng xong pipet cần được lau sạch toàn bộ pipet phía bên ngoài bằng cồn 70° hoặc dung dịch khử trùng nhẹ và để lên giá để tránh rơi vỡ.
3.3.2. Cách làm sạch pipet khi hút các dung dịch lỏng, đệm, acid vô cơ và các chất kiềm.
Mở pipet: tháo phần dưới
Rửa những phần bị dính hóa chất với nước cất.
Để pipet khô (làm khô bằng không khí hoặc nhiệt độ dưới 60°C).
Khi đã khô hoàn toàn, pittong nên được phủ một lớp mỡ mỏng rồi sau đó lắp lại vào pipet.
Khi dùng cho những chất này hoặc các chất base thông thường, nên súc rửa những phần dưới của pipet với nước cất. Có như vậy thì pipet mới có thể sạch và tránh tạo khí dung mà nó tích lũy theo thời gian.
3.3.3. Cách làm sạch pipet khi hút dung dịch có tính chất có nguy cơ gây nhiễm trùng
Tháo phần dưới của pipet và sấy ở 121°C trong 20 phút
Để tất cả các phần của pipet khô trước khi lắp ráp chúng lại với nhau. Nếu cần thiết, bôi một lớp mỡ mỏng lên pittong.
Có thể làm sạch bằng cách tháo phần dưới của pipet, ngâm trong dung dịch khử trùng thông thường của phòng thí nghiệm. Súc rửa kĩ lại với nước cất sau đó để khô, cho dầu vào pittong và lắp ráp lại.
3.3.4. Cách làm sạch pipet khi hút các dung môi hữ cơ
Sau khi hút các loại dung môi hữu cơ khác nhau, nên mở pipet và để dung môi còn lưu lại tự bay hơi hoặc phần lây nhiễm của pipet có thể nhúng vào dung dịch khử trùng. Súc rửa với nước cất và làm khô.
Cho dầu vào pittong và để khô.
3.3.5. Cách làm sạch pipet khi hút các loại protein
Tháo pipet, đặt phần bị lây nhiễm vào trong dung dịch đặc biệt và ủ tùy theo hướng dẫn của nhà sản xuất dung dịch.
Súc rửa kĩ với nước cất, làm khô và bôi một lớp dầu mỏng vào pittong.
Tuyệt đối không sử dụng các loại cồn (alcohol) để làm sạch pipet hút protein.
3.3.6. Cách làm sạch pipet khi hút các chất có hoạt tính phóng xạ
Tháo pipet, đặt phần bị lây nhiễm vào trong dung dịch đặc biệt và ủ tùy theo hướng dẫn của nhà sản xuất dung dịch.
Súc rửa kĩ với nước cất, làm khô và bôi một lớp dầu mỏng vào pittong
3.3.7. Cách làm sạch pipet khi hút các chất là vật liệu di truyền
Khử nhiễm bẩn dưới pipet bằng cách đun sôi trong đệm glycine/HCl (pH 2) khoảng 10-20 phút.
Súc rửa kĩ với nước cất, để khô và bôi 1 lớp mỡ mỏng lên pittong.
Hoặc ngâm phần dưới pipet trong dung dịch HCl 5-10% khoảng 20-30 phút. Súc rửa kĩ với nước cất. Để khô và bôi một lớp mỡ mỏng lên pittong
Thiết bị đo lường »
Thiết bị vật tư thí nghiệm »
Thiết bị và vật tư điện »
Đèn chiếu sáng »
Đèn trang trí
Máy cầm tay »
Dụng cụ cầm tay »
Bu lông ốc vít »
Đồ bảo hộ »
Thiết bị vật tư đóng gói »
Máy đóng đai thép
Dây đai thép
Phụ kiện đóng đai thép
Máy đóng đai nhựa
Dây đai nhựa
Phụ kiện đóng đai nhựa
Màng pe
Đóng đai loại khác
Phụ tùng công nghiệp »
Dây curoa
Vòng bi, bạc đạn và phụ kiện
Bình ắc quy
Phụ kiện khí nén
Ống dẫn công nghiệp và phụ kiện
Bằng tải, băng chuyền
Dây xích công nghiệp
Van công nghiệp
Máy bơm
Đồ gá kẹp
Dụng cụ cắt gọt
Linh kiện cảm biến
Mô tơ
Ống và phụ kiện
Vòng đệm, gioăng
Vật tư & phụ tùng khác
Vật tư công nghiệp »
